Türkiye’nin yağlık ayçiçeği üretiminde yüzde 50’sinin karşıladığı Trakya’da maliyetler ve kuraklık nedeniyle ekimde düşüş yaşanması korkusu yaşanıyor. Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Şafak Kırbiç, açıklanacak fiyat çiftçiyi üzerse ekim alanında daha da daralma olabileceğine dikkat çekti.
Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Şafak Kırbiç, “Ayçiçeği ülkemiz ve bölgemiz için gerçekten çok önemli bir bitki. Bu sene yaşanan kuraklıkla bizdeki ekiliş iş alanlarında bu sene bir daralma var. Bunun sebebi de geçtiğimiz yıl ayçiçek fiyatları bizim bölgemizde çok fazla hissedilmedi ama İç Anadolu bölgesinde özellikle fiyatlar çok düşük seviyelerde seyrettiği için o bölgelerimizde ekim alanlarında ciddi bir daralma oluştu” dedi.
EKİM ALANLARI GÜN GEÇTİKÇE DARALIYOR
Ayçiçeği ülkemiz ve bölgemiz için gerçekten çok önemli bir bitki. Bu sene yaşanan kuraklıkla bizdeki ekiliş iş alanlarında bu sene bir daralma var diyen Kırbiç, “Bunun sebebi de geçtiğimiz yıl ayçiçek fiyatları bizim bölgemizde çok fazla hissedilmedi ama İç Anadolu bölgesinde özellikle fiyatlar çok düşük seviyelerde seyrettiği için o bölgelerimizde ekim alanlarında ciddi bir daralma oluştu.
Geçtiğimiz yıl Çorum’da ciddi bir ay çiçeği üretimi yapılmıştı. Konya bölgemizde ciddi bir üretim vardı. Ancak onlar tabii bu fiyatların düşük kalmasından dolayı bu yıl aynı ekim alanlarını daralttılar. Ciddi bir şekilde daralma oluştu. Bu da tabi ülke üretiminde de ciddi bir düşüş anlamına gelmekte. Bunun akabinde de kuraklık meydana geldi. Uzmanlara baktığımızda son 100 yılın en sıcak günlerini yaşadık.
Ayçiçeği bitkisi de yazlık bir ürün olduğu için gerçekten sıcaklardan çok etkilendi. Bu yüzden de verim de bir kayıp yaşanacaktır. Bizim Edirne bölgemiz biraz erken ekim yaptığı için çok fazla belki etkilenmeyecek, yine de etkilenecektir. Özellikle Trakya diğer bölgeleri Tekirdağ başta olmak üzere Tekirdağ'ın bazı ilçelerinde çok ciddi verim kayıpları oluşacağı gibi görünmekte. İnşallah bu bizim düşündüğümüz gibi çok fazla bir verim kaybı olmaz. Ancak bir düşüş yaşanacağı kesin gibi görünmekte” dedi.
1 TL BİLE YAĞ GİDERİ MASRAFI YOK
Kırbiç, “Yağ fiyatları aslında çok piyasada konuşulmakta ama yağ fiyatları aslında pahalı değil. Biz hem yağ üreticisi bir kurum olarak hem de çiftçi olarak baktığımızda 1,5 – 2 yıl önce yağ fiyatları şu andaki seviyelerin daha üzerindeydi. Şu anda fiyatlar daha önceki yılların daha altında seyretmekte. Ancak bizi üzen tarafı var. Her nedense yağ fiyatları her zaman televizyonlarda, yerel görsel basında, yazılı basında çok haber olmakta. Bizim penceremizden baktığımızda bu büyütülecek bir olay değil. Bir kişinin ülkemizde yıllık ayçiçek yağ tüketimi 12 litre. Bu da ayla vurduğumuzda yani bir kişinin bir aylık tüketim 1 litre yağ. Bunu da günle vurduğumuzda bir kişinin günlük 1 TL bile yağ gideri, masrafı yok. Yani bu pencereden baktığınızda hakikaten çok yüksek bir miktar değil. Ancak tabii bunu insanlarımız böyle izlediğinde okuduğumda sanki böyle çok pahalıymış gibi toplumda bir algı yaratılmakta. Bunun üretim aşaması işte dediğimiz gibi birçok zorluğu var çiftçi açısından. Diğer açısından operasyon maliyetleri ile üretim maliyetiyle lojistiği ile. Bu artışları karşılamak gerçekten de çok zor. Ancak dediğim gibi ayçiçek yağı şu anda fiyatı düşen ülkemizde tek gıda ayçiçeği yağıdır.
O yüzden bu önümüzdeki dönemde de tabii ya fiyatların pahalanması ile ilgili şu anda çok böyle bir kaosa gidecek veya öyle sıkıntılı bir tablo görülmemekte. Yani ülke ihtiyacını zaten biz yüzde 30- 40 yurt dışından ithal etmek zorundayız. Bizim üretimimiz ülke üretimini karşılamamaktadır” ifadelerini kullandı.
ÜLKE ÜRETİMİNDE DÜŞÜŞ YAŞANABİLİR
Geçtiğimiz dönemde yurt dışında bu ucuz olduğu için hem tahıl koridoru vasıtasıyla ülkemizde de belli bir miktar stokları var diyen Kırbiç,”Hem sanayicinin hem işte elinde burun tutanları bir miktar çiftçimizin de fiyatlar düştüğü için ürününü satmadı. Beklentiye girmişti. Çiftçimizin elinde de bir miktar ayçiçeği bulunmakta. Çok büyük sıkıntılar olacağı kanaatinde değilim. Bunun sonucunda da biz az önce dediğimiz gibi ülke üretiminde ciddi bir düşüş oluşabilecek. Bizim için en önemli olan çiftçi olarak ve kurumsal anlamda da. Ülke üretimini arttırmak. Eğer bu yıl da fiyatta çiftçilerimizi memnun edecek bir fiyatlar ve destekleme oluşmazsa çiftçilerimiz bu yıl biraz daha bu ekim alanlarını daraltabilir. Ülke üretiminde de geçtiğim bir dahaki önümüzdeki yıllarda daha düşüşler yaşanabilir. Geçtiğimiz sene tarım teşkilatlarımız, tarım bakanlığımızın vasıtasıyla işte insanlarımız işte çeşitli tohum dağıtımı işte telkin edilmeye teşviklerle üretime yönlendirildi.
Ülkemizin hiç ekilmeyen alanlarında dahi ayçiçek ekimi yapıldı. Bu güzel bir memnun edici bir durumdu. Ancak tabii çiftçimiz bu işi hobi için değil para kazanmak için yapmakta. Burada kazandığı kazancı hangi ürün desteğinden ne kadar para kazanırsa? Çok fazla kazanırsa oraya yönelmekte. Şu anda da iç Anadolu bölgesinde işte şeker pancarı, mısır, nohut, fasulye, mercimek gibi veya işte buğday gibi diğer ürünlere bir yönelme oldu. Bu kazançtan dolayı Trakya bölgesinde bu ürün deseninin sapması çok fazla olmadı. Çünkü bizim çok fazla alternatifimiz yok. Çeltik alanlarında çeltik, diğer alanlarda buğday ve ayçiçeği ekimi yapılmakta. Trakya'da böyle bir sıkıntı olabilir. İki yıl buğday ekimi bir yıl eskiden olduğu gibi ayçiçeğine dönüş olabilir fiyatlarda. Çiftçilerimizi memnun etmeyen bir tablo oluşursa tabii bizim istediğimiz bir tablo değil o inşallah öyle bir tablo oluşmaz. Çünkü onun da beraberinde getirdiği sıkıntılar var. Hem buğday hastalıkları anlamında hem de buğdayda ki denge ile beraber ayçiçeğindeki i denge bozulabilir” dedi.
TEŞVİK ETMELİYİZ
İnşallah devletimiz bu konuda çeşitli önlemler alır. Biz geçtiğimiz günlerde Ankara'da da hem bölge milletvekillerimiz işte bakanlarımızı ziyaret ettiklerini dile getiren Kırbiç, “Onlara da bu konularda bilgi verdik. Hassasiyetlerimizi ilettik. Çünkü birinci önceliğimiz ülke üretimimizin yeterli miktara ulaşması. Bunlar da düzgün bir politikalarla insanlarımızı teşvik ederek desteklemelere insanları, çiftçiyi üreteceği memnun ederek biz bu seviyelere ülke üretimi anlamında ulaşabiliriz.Çünkü buğday primi bin TL olduğu yerde ayçiçek priminde doğal olarak daha yüksek seviyelerde olmasını kendisine ilettik. Onlar da tabii takipte olduklarını, bu konularda çalışmalar olduğunu ilettiler. Çünkü bu destekleme miktarları çiftçimizin memnuniyeti açısından hakikaten gerçekten önemli.Çünkü bu olaydaki bu prim geçtiğimiz yıl sizin de bildiğiniz gibi sadece bin TL TMO’ya ürün teslim edenler vardı. Tüm üreten kişilerinize, üreticilerimize bu destekleme verildi. Ayçiçeğinde de zaten vardı.Ancak biz bunun arttırılmasını. Çünkü son günlerde de baktığınızda girdilerde gerçekten çok ciddi artışlar var. Bu kuraklık neticesinde de üreticimizin kazancını bir düşüş yaşanacak gibi görünmekte ve üreticiyi memnun etmek gerekir. Fiyatların çiftçiyi memnun edecek bir seviyenin olması.
Ancak şu anda fiyata kıyasladığımızda destekleme miktarı gerçekten düşük kaldı. Ülke üretiminin arttırılması için gerçekten bu buna ihtiyacımız var.Çiftçilerimiz kazancına bakar. Hangi üründe kazancı biraz daha fazlaysa uğuruna yönelebilir? Bu ürün deseninde ki sapmalar da başka bir üründe fazla üretim olup diğer üründe az üretim olduğunda da farklı sıkıntılar doğurabilir” dedi.
ÇİFTÇİLERİN EKİM YAPMASI İÇİN ÖNEMLİ BİR KONUMDAYIZ
O yüzden bu dengeyi koruyabilmek için işte desteklemelere fiyat politikalar ithalatla. Çünkü ithalatta ayçiçeğine dediğimiz gibi ithal etmek zorunda olduklarını ifade eden Kırbiç, “Biz ayçiçeğinin çünkü hep konuşuruz ya bunu yani petrolden sonra ülkemizde en fazla ithalat yaptığımız ve döviz harcadığımız bizim ikinci bir ürün bitkisel yağlar. Biz bunu üretebiliriz. Çünkü ayçiçeği ülkemizin her tarafında üretebilen bir bitki. Bir de tabii sulama anlamında da sulama yatırımlarımızı artırıp. Birim alandan daha fazla ürün elde etmek çok önemli. Ayçiçeği çok az sulamalarla 2 katına yakın verim artışı sağlayan bir bitki. O yüzden bunların hassasiyetini de ilettik. Önümüzdeki günlerde böyle bir yol haritası çizilir. Ayçiçek üreticisi de memnun olur.
Biz de tabii kurumsal anlamda da yani Trakya birlik olarak hem ülkemiz için hem tüketicilerimiz için önemli bir kuruluşuz. Bizlerin de para kazanması devamını, kurumun aidiyetini sağlaması çiftçilerimizin ekimini sağlaması için önemli bir noktadayız. İnşallah önümüzdeki süreçte bunlar dediğimiz gibi dikkate alınır. Üreticilerimizle memnun olur. Ayçiçek üretimi de ülkemizde artar. Marketlerde 5 litrelik ayçiçeği yağının geçtiğimiz günlerde 130 liraya kadar düştüğünü şu anda ise 150, 160 lira bandında olduğunu görüyoruz. Bunun yanında sadece ham maddeyi görmeme gerekir. Bunun yanında işte lojistiğin ve ürettiğim enerji maliyeti işte personel gideri. Bunlar da ciddi bir yük bildirmiştir. Ayçiçek yağı gerçekten değerli bir üründür. O yüzden ülkemiz için de bizim milletimiz daha iyi ayçiçeği yağı damak tadına uygun bir yağdır” diye konuştu.
HABER: MERT SOYLU
.