KIRKPINAR YAĞLI GÜREŞLERİ VE ORGANİZASYONLARI

Kırkpınar Yağlı Güreşleri, Cumhuriyet sonrası Sarayiçi Er Meydanı’nda yapılmaya başlandıktan sonra işin organizasyonu Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından yürütülmekte, geliri de bu kuruma kalmaktaydı. Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezi, Kırkpınar Panayırı’na gösterilen ilgiden ve elde edilen kazançtan memnun olacak ki, bu yağlı güreş organizasyonlarını İstanbul, İzmir ve Ankara’da da düzenleme kararı almıştır. Hatta Ankara’da yapılacak güreşler neticesinde birinci olacak pehlivanının “Türkiye Başpehlivanı” olarak ilan edileceğini aşağıdaki haber bülteninden öğreniyoruz. Bu haber, Kırkpınar tarihinde önemli bir olayı belgelemektedir. Edirne Postası Gazetesi’nin 1 Ağustos 1932 tarihli nüshasının ikinci sayfasında “Pehlivan Güreşleri” başlığı ile yayınlanan haber bülteni aşağıdadır. “Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) bu sene 7-8 Eylül 1932 tarihinde İzmir’de, 14, 15, 16 tarihinde İstanbul’da ve 28, 29, 30 tarihinde Ankara’da güreşler düzenlenmesine karar vermiştir. Ankara’da Türkiye Başpehlivanı Seçme Müsabakası olacaktır. Başta birinci çıkana 500 lira mükâfat verilecektir. Arzu eden pehlivanlarımız güreşlerine iştirak etmek üzere yukarıda gösterilen tarihlerde bu yerlerde bulunabilirler.” 1935 yılına geldiğimizde, Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Merkezince tertip edilmekte olan Türkiye Başpehlivanı seçme güreşleri 1 ikinci teşrinde Ankara’da yeni stadyumda yapılacağı haberi, Edirne Posta Gazetesi’nin, 3 Ağustos 1935 tarihli nüshasında yer almaktadır. 1937 yılında da bu güreşlerin sürdürüldüğü bilgisini yine gazetelerden öğreniyoruz. Türkiye başpehlivanının Ankara’da belirleneceği haberleri Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin Edirne’de sürdürülmesi için çaba harcayan başta Kazım Dirik olmak üzere, Şevket Ödül ve diğer çalışma arkadaşlarını rahatsız etmeye başladığını düşünüyorum. Edirne Postası Gazetesi’nin 30 Nisan 1938 ve 30.04.1941 tarihli nüshasında, “Meşhur Kırkpınar Panayırı ve Büyük Yağlı Pehlivan Güreşleri her sene olduğu gibi bu yıl da Çocuk Esirgeme Kurumu menfaatine” düzenleneceğini yazmaktadır. Özellikle 1940’lı yıllardan sonra güreşlerde Beden Terbiyesi Genel Direktörlüğünün öne çıkmaya başladığını görmekteyiz. 1945 yılına geldiğimiz de ise, bu yılın güreşlerine Cumhuriyet Halk Partisi çok yakın bir ilgi göstererek tertip ve idaresini ele almıştır. “Güreşler diğer yıllardan daha çok üstün ve düzgün bir suretle yapılmıştır.” şeklindeki haber bülteni 30 Mayıs 1945 tarihli Edirne Postası Gazetesi’nde yer almaktadır. Dolayısıyla Kırkpınar Yağlı Güreşleri 1924 yılından itibaren Cumhuriyet Halk Partisi’nin önderliğinde Çocuk Esirgeme Kurumu ve Edirne Halkevi’nin organizasyonları ile 1950 yılına kadar süregelmiştir. 1945 den sonraki yıllarda Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin Edirne Halkevi’nin organizasyonu ile gerçekleştirildiği belgesine ulaştım. Belgeler ışığında şunu söyleyebiliriz ki; Kırkpınar Yağlı Güreşlerinin organizasyonu 1950 yılına kadar Edirne Halkevi tarafından yapılmıştır. Kırklareli Milletvekili Şevket Ödül de her zaman bu etkinliklerde parti tarafından görevlendirilmiştir. Çok partili döneme geçildikten sonra 1950 yılında yapılan seçimlerden sonra Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin organizasyonu T.C. Edirne Belediye Başkanlığı tarafından yapılmaya başlamıştır. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, Osmanlı Rus Savaşı’nda 4 yıl, (1878,1879,1880,1881) Balkan ve 1. Dünya Savaşı’nda 10 yıl (19 13,1915,1916,1917,1918,1919,1920, 1921,1922 ve 1923) toplam 14 yıl yapılamamıştır. 1914 yılında da Edirne Mustafa Paşa yolu üzerinde Viran-tekke köyü ile Meriç Nehri arasındaki çayırlıkta yapılmıştır. 1975 yılı 614. Kırkpınar Güreşleri Cumartesi günü öğleden sonra pehlivanların yolluk paralarının arttırılması isteği üzerine belediye tarafından iptal edilmiştir. 2020 yılı 659. Kırkpınar Yağlı Güreşleri Festivali de Covid-19 salgını nedeniyle yapılamamıştır. Kırkpınar Yağlı Güreşleri, her dönem güreş sever halkın ilgiyle izlediği ata sporu olarak bugünlere gelmiştir. Yaklaşık 71 yıldır da Edirne Belediye Başkanlığı, bu geleneksel ata sporumuzun sürdürülebilirliğini ve UNESCO’nun Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’nde yer almasını sağlamıştır. Kırkpınar’ın bugünlere gelmesinde emeği geçenleri kutluyor, aramızda olamayanları da rahmet ve minnetle anıyoruz. 660. Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin başarılı geçmesi dileğiyle, tüm pehlivanlarımıza başarılar dilerim.